خانواده‌درمانی ساختاری

خانواده‌درمانی ساختاری

خانواده‌درمانی ساختاری نوعی روان‌درمانی برای رفع الگوهای تعاملی است که موجب بروز مشکلاتی در خانواده‌ها می‌شود. مسائل مربوط به سلامت روان به‌عنوان نشانه‌ای از خانوادۀ نابسامان در نظر گرفته می‌شوند. ازاین‌رو، تمرکز درمان به‌جای تغییر در افراد خانواده، تغییر در ساختار خانواده است. هدف خانواده‌درمانی ساختاری، بهبود ارتباطات و تعاملات بین اعضای خانواده و تعیین حدومرزهای مناسب برای ایجاد یک ساختار خانوادگی سالم‌تر است. خانواده‌درمانی ساختاری همچنین برای بررسی نحوۀ تعاملات فردی با دیگران مورداستفاده قرار می‌گیرد.

موارد مورد انتظار

درمانگر پس از مشاهده و ارزیابی نحوۀ تعامل خانواده، نمودار یا طرحی از ساختار خانواده ترسیم می‌کند. این نمودار به شناسایی سلسله‌مراتب، حدومرزها، زیرسیستم‌ها یا روابط فرعی نظیر رابطۀ بین والدین یا بین والد و یک فرزند خاص در درون خانواده کمک می‌کند. درمانگر با استفاده از این طرح کلی، به بررسی این مسئله می‌پردازد که در کجا تغییرات لازم است و چه نوع مداخلاتی به بازسازی خانواده کمک می‌کند. ممکن است از اعضای خانواده خواسته شود که نقش یک موقعیت مشکل‌ساز را بازی کنند. گاهی درمانگر می‌کوشد با جانب‌داری به رفع الگوی منفی درون زیرسیستم خانواده و تغییر مسائل مربوط به روابط خانواده کمک کند.

خانواده‌درمانی ساختاری چطور عمل می‌کند

خانواده‌درمانی ساختاری در دهۀ ۱۹۶۰ توسط روان‌پزشک سالوادور مینوچین، هنگام کار با جوانان نابسامان در شهر نیویورک ایجاد شد. مینوچین دریافت که درمان موفقیت‌آمیز کودکان و نوجوانان مستلزم حمایت و همکاری والدین و سایر اعضای خانواده است. ازنظر او  منشأ بسیاری از مشکلات کودکی در درون کودک نیست بلکه در درون خانواده است؛ بنابراین درمانگر برای تغییر رفتارهای کودک، به تغییر و رفع مشکلات خانواده می‌پردازد. ازاین‌رو، مینوچین ساختار خانواده یا سلسله‌مراتب، زیرسیستم‌های خانواده و حدومرزها و سخت و منعطف بودن آن‌ها را مورد ارزیابی دقیق قرار داد. درمانگر عضوی فعال در گروه‌درمانی است و با درگیر شدن در مسائل اعضای خانواده، تغییر و تحکیم ساختار خانواده را به‌طور مؤثری تقویت می‌کند.

این مقاله با عنوان «Family Systems Therapy» در psychologytoday منتشر و در بهمن‌ماه ۱۳۹۹ در ایتراپی ترجمه شد.