رواندرمانی راه‌حل‌محور
برخلاف اشکال سنتی رواندرمانی که تجزیه‌وتحلیل مشکلات، آسیب‌ها و وقایع زندگی گذشته مستلزم صرف زمانی طولانی است، رواندرمانی راه‌حل‌محور (SFBT) بر یافتن راه‌حل در زمان حال و بررسی امید به آینده برای یافتن راه‌حل سریع‌تر برای حل مشکلات فرد متمرکز است. این روش مبتنی بر این اصل است که شما بدانید برای بهبود زندگی‌تان چه کنید و با آموزش و پرسش گری مناسب بتوانید بهترین راه‌حل‌ها را پیدا کنید.
کاربردهای رواندرمانی راه‌حل‌محور
رواندرمانی راه‌حل‌محور می‌تواند به‌صورت مداخلۀ درمانی مستقل و یا در کنار سایر روش‌های درمانی و داروها مورداستفاده قرار گیرد. این روش برای درمان افراد در هر محدودۀ سنی و حل مسائل مختلف ازجمله مشکلات رفتاری کودکان، مشکلات خانوادگی، کودک‌آزاری، اعتیاد و مشکلات رابطه‌ای مورداستفاده قرار می‌گیرد. هرچند رواندرمانی راه‌حل‌محور، درمانی مؤثر برای اختلالات روان‌پزشکی مانند افسردگی یا اسکیزوفرنی نیست، اما می‌تواند به بهبود کیفیت زندگی افراد مبتلا به این اختلالات کمک کند.
از رواندرمانی راه‌حل‌محور چه انتظار می‌رود
هدف‌گذاری پایه و اساس رواندرمانی راه‌حل‌محور است. یکی از اولین مراحل، شناسایی و تعیین اهداف است. درمانگر با سؤال راجع به اهداف شما از درمان و به‌خصوص تغییر زندگی‌تان هنگام برداشتن گام‌های نخستین به سمت حل مشکلات شروع خواهد کرد. با پاسخ دادن به این نوع سؤالات، می‌توانید راه‌حل‌هایی را تعیین کرده و برنامه‌ای برای تغییر ایجاد کنید. یکی از سؤالات کلیدی درمانگر، سؤال معجزه نامیده می‌شود: «اگر امشب هنگام خواب معجزه‌ای رخ دهد، فردا شاهد چه تغییراتی در زندگی خود خواهید بود؟» این سؤال ذهن شما را به سمت تفکر خلاق و تعیین اهداف و ایجاد برنامه‌ای مطمئن می‌گشاید که منجر به راهکارهایی مفید برای تغییر زندگی خواهد شد.
رواندرمانی راه‌حل‌محور چگونه عمل می‌کند
رواندرمانی راه‌حل‌محور در اواخر دهۀ ۱۹۷۰ و اوایل دهه ۱۹۸۰ توسط روان‌درمانگران میلواکی، استیو دی شاذر و اینسو کیم برگ ایجاد شد. برخلاف روان‌درمانی‌های سنتی‌تر متمرکز بر شناخت روش‌های مؤثر برای انواع مشکلات، رواندرمانی راه‌حل‌محور بر خواسته‌های افراد و آنچه برای فرد بهتر است، توجه دارد. یکی از باورهای اصلی درمانگران رواندرمانی راه‌حل‌محور این بود که راه‌حل یک مسئله در استثناها یا مواقعی یافت می‌شود که فرد از این مسئله رها شود یا قدم‌هایی برای کنترل مسئله برمی‌دارد. رواندرمانی راه‌حل‌محور براساس این نظریه که همۀ افراد تا حدی برای یافتن راه‌حل انگیزه دارند، با کارهایی که فرد در حال حاضر برای آغاز تغییر رفتار و سبک زندگی انجام می‌دهد، شروع می‌شود. درمانگر با استفاده از مداخلاتی مانند تکنیک‌های پرسشی خاص، مقیاس‌های ۱۰-۰، همدلی و تحسین به فرد کمک می‌کند، فضایل خود مانند شجاعت و قدرت را که اخیراً شخص را از زمان‌هاس سخت گذرانده و احتمالاً در آینده هم مؤثر عمل می‌کند، بشناسد. افراد می‌آموزند به‌جای کارهایی که نمی‌توانند، بر کارهایی که می‌توانند تمرکز کنند، این آگاهی موجب یافتن راه‌حل‌های سریع‌تر و ایجاد تغییرات مثبت در زندگی می‌شود.
ویژگی‌هایی که باید در درمانگر رواندرمانی راه‌حل‌محور جستجو کرد
تکنیک‌های رواندرمانی راه‌حل‌محور را می‌توان در سایر روش‌های مشاوره و درمان گنجانید. به دنبال مشاورین، مددکاران اجتماعی، روان‌درمانگران یا سایر متخصصین بهداشت روان دارای مجوز، مجرب و تحصیل‌کرده درزمینۀ رواندرمانی راه‌حل‌محور باشید. علاوه بر یافتن اشخاصی با سوابق آموزشی مناسب و تجربه و نگرش مثبت، به دنبال درمانگری باشید که در هنگام صحبت راجع به مسائل شخصی با او احساس راحتی کنید.
این مقاله با عنوان «Solution-Focused Brief Therapy (SFBT)» در psychologytoday منتشر و در بهمن‌ماه ۱۳۹۹ در ایتراپی ترجمه شد.
دیدگاه خود را درج کنید